เรื่อง+ภาพ : Sompoch Tangthai

บทความนี้มาจาก Camerart Magazine 174/2012/March

แสงกับการถ่ายภาพนั้นเป็นอะไรที่หนีกันไม่พ้นอยู่แล้ว ซึ่งในการถ่ายภาพเราต้องเจอแสงลักษณะต่างๆ มากมาย แม้แต่ช่วงเวลาที่ดวงอาทิตย์ตกไปแล้วเราก็ยังมีแสงไฟ และแสงจันทร์ในการถ่ายภาพอยู่ดี สำหรับบทความในตอนนี้ ผมจะขอหยิบเอาเฉพาะการใช้แสงเพื่อสร้างสรรค์ภาพจากแหล่งกำเนิดแสงขนาดใหญ่อย่างดวงอาทิตย์เท่านั้นก่อนนะครับ เรามาดูกันว่าสามารถสร้างสรรค์อะไรจากแสงได้บ้าง

Window Light แสงจากหน้าต่าง

แสงที่ส่องมาจากบานหน้าต่างนั้น สร้างสรรค์ภาพถ่ายสวยๆ และมีความน่าสนใจมากมาย ไม่ว่าจะเป็นภาพ Portrait หรือภาพ Still-life รวมทั้งภาพอื่นๆ ด้วยว่าทิศทางแสงที่จะเฉียงเข้ามาด้วยการที่ถูกกำหนดจากบานหน้าต่าง รวมทั้งลักษณะของบานหน้าต่างที่ไม่เหมือนกัน เช่น บานหน้าต่างกระจกฝ้า บานหน้าต่างที่ไม่มีกระจก หรือบานหน้าต่างที่เป็นช่องลม มู่ลี่ ฯลฯ

Crepuscular Ray, God light, Sunshine on a Cloudy Day ลำแสงที่ลอดจากเมฆ

Crepuscular Ray, God light, Sunshine มีหลายชื่อเรียก ทางวิทยาศาสตร์ก็เรียก Jacob’s ladder (บันไดของจาขอบ) ลักษณะจะเป็นแสงจากดวงอาทิตย์ที่ลอดออกมาจากก้อนเมฆ เป็นแฉก ลอดออกมาบางครั้งมองเห็นเป็นวงรอบ หรือบางครั้งก็ลอดลงมาที่พื้นด้านเดียว หรือเป็นช่องเดียวก็มี แสงลักษณะเช่นนี้เราไม่ได้เป็นคนสร้างสรรค์ขึ้นมาเองก็จริง แต่เราสามารถเลือกจัดวางองค์ประกอบภาพในการถ่ายภาพแสงลักษณะนี้ให้สวยงามได้ มีช่างภาพหลายคนที่เก็บภาพแสงลักษณะนี้ไว้เป็นภาพชุด และทุกครั้งที่มีโอกาส

The Golden Hour ชั่วโมงแห่งแสงสีทอง

เป็นช่วงเวลาที่ช่างภาพ Landscape ให้ความสำคัญและก็เช่นกันที่ช่างภาพแนวอาร์ตก็ชื่นชอบ แสงสีทองนั้นมักจะทำให้ภาพถ่ายดูมีพลัง และอารมณ์ของภาพที่อบอุ่น ดังนั้นในแต่ล่ะวันหรือบางวันเราจะเห็นแสงสีทองนี้ได้แค่ 2 ช่วงเวลาคือ ช่วงเวลาเช้า และเวลาเย็น การที่จะสร้างสรรค์ภาพถ่ายจากช่วงเวลานี้นั้น ถ้าเป็นไปได้แนะนำให้ไปจับจองมุมสำหรับถ่ายภาพแต่เนิ่นๆ ไปก่อนเวลาเพื่อเลือกจัดองค์ประกอบภาพให้สมบรูณ์ดีกว่ามารีบร้อนในเวลานาทีทองที่สำคัญนะครับ

Cookie light แสงที่ตกเป็นหย่อมๆ

เป็นลักษณะแสงที่เกิดจากการที่แสงลอดผ่านวัตถุบางอย่าง เช่น ใบไม้หรือช่องลม หรือแม้แต่ก้อนเมฆบางรูปทรง แสงที่ลอดผ่านมานั้น ตกลงมาเป็นหย่อมๆ เกิดแสงเป็นบางจุดไม่ใช้ทุกจุดในภาพ แสงแบบนี้มักจะช่วยให้เราเน้น สิ่งที่เราต้องการจะนำเสนอให้น่าสนใจได้ โดยส่วนอื่นๆ ก็จะจมหายไปในความมืด หรือส่วนที่ไม่โดนแสงนั่นเอง เรามักจะเจอแสงแบบนี้ได้จาก ใบไม้ ต้นไม้ในสวน บนทางเดินเท้า ฯลฯ

แสงนั้นเปลี่ยนแปลงไปตามช่วงเวลาและวัตถุที่กั้นให้แสงลอดผ่าน ดังนั้นหลายครั้งที่ภาพที่สร้างสรรค์ด้วยแสงมักจะให้อารมณ์ความรู้สึกที่มีพลัง ดึงดูดที่น่าสนใจ แม้ว่าสภาพแสงนั้นๆ จะแตกต่างกันไป แต่ภาพที่ได้จะไม่มีที่ซ้ำกันแน่นอน เพราะแสงตัวแปรสำคัญนั้น เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา…