เรื่อง+ภาพ : ISO9000….

บทความนี้มาจาก Camerart Magazine 236/2017 May

การถ่ายภาพนางแบบ เป็นกิจกรรมหนึ่งที่คนถ่ายรูปขาดไม่ได้ยิ่งงานไหนมีพริตตี้เยอะๆ ยิ่งเป็นที่ชุมนุมใหญ่ของบรรดานักถ่ายภาพทั้งขาเก่าขาใหม่มาชุมนุมกันอย่างคับคั่ง ถ่ายภาพเสร็จโพสท์กันได้ทันทีโชว์รูปกันได้แบบเรียลไทม์กันเลยทีเดียว

สิ่งหนึ่งที่ผมอยากจะกล่าวว่าเป็นกระแสนิยมก็ได้ ที่บอกต่อกันในเวลานี้ก็คือ ถ่ายแบบให้สวยๆ ต้องใช้รูรับแสงที่กว้างๆ ยิ่งใช้รูรับแสงขนาด F1.2, F1.4 หรือ F2.8 ได้ยิ่งดียิ่งละลายฉากหลังได้มาก ได้ โบเก้ ที่สวยงามยิ่งขึ้น ซึ่งจะว่ากันไปแล้วก็ไม่ผิดหรอกครับ แต่หลายๆ ท่านก็อาจจะยังไม่เข้าใจว่า…ภาพที่ได้นั้น อาจมีปัญหา

หลายท่านอาจจะมีข้อโต้แย้งว่า…มันมีปัญหาอย่างไรวะ…ถ่ายมาก็เยอะแล้ว…ภาพก็คมชัดดีเมื่อดูจากหลังกล้อง…โพสท์ภาพมาเป็นร้อย มีผู้กด Like นับร้อยนับพัน…555…บอกได้ยังไงว่ามีปัญหา….

ก็จริงอยู่ละครับ ว่าที่ถ่ายกันมานับร้อยนับพันภาพ ดูภาพหลังกล้องก็ได้ภาพที่พออกพอใจ โพสท์ลงใน Social ก็ล้วนแต่มีผู้พออกพอใจ เรื่องนี้ผมคงไม่ไปก้าวล่วงละครับ…ด้วยความเคารพในความคิดเห็นของทุกท่าน

ที่ผมนำเรื่องนี้มาคุยกันในคราวนี้นั้น ก็ถือว่าเป็นขอเสนอแนะอีกทางเลือกหนึ่งก็แล้วกันละครับ…จะว่ากันไปแล้วการถ่ายภาพนางแบบ ด้วยรูรับแสงกว้างๆ ขนาด F1.2 ถึง F2.8 นั้น ถ้าเพียงดูจากหลังกล้อง จะพบว่าภาพที่ได้นั้นมีความน่าพึงพอใจสูงอยู่ทีเดียว แถมได้ โบเก้ ที่สวยงามด้วย แม้ไปโพสท์ใน Social media ก็เถอะ นั่นเพราะว่าเป็นการดูภาพที่มีขนาดเล็กจากจอหลังกล้องเพียง 3 นิ้ว หรือ ดูบน Smartphone ที่แสดงภาพบนจอขนาดประมาณ 5 นิ้ว แม้จะดูบน Tablet หรือหน้าจอคอมที่มีจอใหญ่ขึ้น การแสดงภาพก็ยังไม่ได้แสดงเต็มร้อย ภาพจะยังดูดีสมบูรณ์

แต่…ถ้าท่านนำภาพมาขยายเต็ม 100% บนจอคอมพิวเตอร์ ท่านจะพบว่า…ภาพอาจมีปัญหา…นั่นหมายความว่า ในกรณีที่ท่านต้องการใช้งานภาพใหญ่ ภาพที่ท่านถ่ายด้วยการตั้งรูรับแสงดังกล่าว อาจมีความคมชัดของตัวแบบได้ไม่เต็มตามที่ท่านคาดหวังไว้แต่แรก ยิ่งถ้าเป็นงานในสายอาชีพด้วย ภาพที่ท่านเข้าใจว่าสมบูรณ์ อาจจะเป็นภาพที่ลูกค้าไม่ยอมรับได้ง่ายๆ เอาเลยทีเดียว

ปัญหา….เกิดจากเรื่องของ…ชัดลึก ชัดตื้น…การใช้ช่วงรูรับแสงขนาด F1.2 ถึง F2.8 เป็นที่เข้าใจกันได้อยู่แล้วว่า ภาพที่ได้จะเป็นภาพที่…ชัดตื้น…นั่นคือ สามารถทำให้สามารถละลายฉากหลังได้สูง ตามที่เข้าใจกันนั้นถูกต้องครับ แต่สิ่งที่จะเกิดตามมาก็คือ ด้วยขนาดรูรับแสงดังกล่าวจะมีช่วงชัดลึกที่แคบมา (คือชัดตื้นมาก) สิ่งที่จะเกิดขึ้นบนตัวแบบก็คือ ถ้า…โฟกัสเข้าดวงตา…ซึ่งเป็นจุดโฟกัสที่นักถ่ายภาพพยายามอยู่แล้ว ภาพที่ได้ ตาทั้งสองข้างอาจจะชัดไม่เท่ากัน ถ้าถ่ายใบหน้าของตัวแบบด้านข้าง ระยะของดวงตาทั้งสองไม่ได้อยู่ในระนาบเดียวกัน หรือภาพที่ได้ ดวงตาชัด ใบหูไม่ชัด หรือ จมูกไม่ชัด สิ่งเหล่านี้เกิดจากความชัดตื้นที่ตื้นจนมากเกินไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งการใช้เลนส์เทเล อย่างเช่น 85 มม. หรือเลนส์ซูม 70-200 มม. ที่มีคุณสมบัติของเลนส์เป็นเลนส์ที่ชัดตื้นอยู่แล้วในการถ่ายภาพนางแบบต่างๆ

เพื่อความเข้าใจในเรื่องนี้ ผมขอให้ท่านลองพิจารณาภาพถ่ายดังต่อไปนี้ดูประกอบครับ

จากภาพถ่ายที่ 1-5 เป็นภาพถ่ายที่ถ่ายภาพด้วยขนาดรูรับแสง ที่ F1.8, F2, และ F2.8

 ในภาพถ่ายที่ 1 ถ่ายนางแบบที่ใบหน้าเกือบจะหน้าตรง ที่ F1.8 โฟกัส ที่ดวงตาข้างซ้าย ระดับของดวงตา เกือบจะเป็นระนาบเดียวกัน เมื่อขยายภาพดูจะพบว่า ความคมชัดของดวงตาทั้งสองข้างเกือบเท่ากัน แต่ถ้าดูลึกๆ โดยเฉพาะที่ขนตาจะพบว่า ตาซ้ายที่เป็นจุดโฟกัสชัดกว่าตาขวา

ในภาพถ่ายที่ 2 ถ่ายภาพนางแบบหันข้างเล็กน้อย ที่ F 2 โฟกัส ที่ดวงตาข้างซ้าย  เมื่อระนาบของดวงตาเปลี่ยนไปจะพบว่า ตาด้านซ้ายชัด  แต่ตาด้านขวาไม่ชัด  เส้นผมที่ดูจากภาพเล็กที่เข้าใจว่าชัดจะไม่ชัดเสียแล้ว 

ในภาพถ่ายที่ 3 ถ่ายภาพนางแบบหันข้างเล็กน้อย ที่ F2.8 โฟกัส ที่ดวงตาข้างซ้าย เมื่อระนาบของดวงตาใกล้เคียงกับภาพที่ 2 จะพบว่า ตาด้านซ้ายชัด ตาด้านขวาชัดขึ้น เป็นผลจากการใช้รูรับแสงที่แคบขึ้นชัดลึกได้มากขึ้นอีกหน่อย แต่ถ้าดูบริเวณอื่นต่อไปก็จะพบว่า ใบหูไม่ชัด

ในภาพถ่ายที่ 4 ถ่ายภาพนางแบบหันข้างมากขึ้นหน่อย ที่ F1.8 โฟกัสที่ดวงตาข้างซ้าย เมื่อขยายภาพดู จะพบว่า ดวงตาข้างซ้ายชัด แต่ดวงตาข้างขวาไม่ชัด เมื่อดูถึงใบหู  ใบหูชัดเนื่องมาจากระนาบโฟกัสอยู่ในระดับเดียวกับดวงตาข้างซ้ายพอดี

ภาพสุดท้ายภาพที่ 5 ถ่ายภาพนางแบบที่หันหน้าเกือบตรง ที่ F2.8 โฟกัสที่ตาซ้ายเช่นกัน เมื่อขยายภาพดูจะพบว่า ดวงตาทั้งสองข้างคมชัดดี แต่ถ้าดูความชัดลึกของใบหน้ารวมหมด จะพบว่าความคมชัดจะหายไปเมื่อพ้นระยะของแก้มนางแบบ เห็นได้ชัดเจนที่ส่วนใบหูและต่างหูของแบบ…ไม่ชัดแล้ว…

จากตัวอย่างภาพ…จากบททดสอบ…ซึ่งทุกท่านก็สามารถลองทดสอบได้ด้วยตนเอง…และจากภาพที่ได้…ผมจึงกล่าวว่า….ถ่ายแบบ…ด้วยรูรับแสงกว้างๆ…อาจมีปัญหา…แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นกับความชอบของคุณละครับ…ยิ่งระยะนี้…กระแสของการถ่ายภาพนางแบบด้วยรูรับแสงกว้างๆ กำลังมาแรง ทำให้นักถ่ายภาพต่างเร่งหาเลนส์ที่มีขนาดรูรับแสงกว้างๆ กำลังขายดี…ผมก็คงไม่กล้าสวนกระแสหรอกแต่ถ้าท่านต้องการภาพนางแบบที่มีความคมชัดได้ดีมากยิ่งขึ้น ผมขอแนะนำว่าการถ่ายภาพนางแบบที่ขนาดรูรับแสง F4 หรือ F5.6 แม้กระทั้งอาจจะถึง F8 ก็น่าลองดูครับ….